Улатӑр районӗнчи Калинино поселокӗнче пурӑнакан Екатерина Келяшова 102 ҫулта пулсан та пурнӑҫӗнчи нумай япалана астӑвать. Вӑл вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче окоп чавнӑ. Екатерина ун чухне 15-ре кӑна пулнӑ. «Сивӗччӗ, эпӗ хӗр туспа ҫапатапа кӑначчъ. Алӑ шӑнатчӗ, хырӑм выҫӑччӗ, анчах плана яланах тултарнӑ», - аса илнӗ ватӑскер. Унӑн мӑшӑрӗ вӑрҫӑ ветеранӗ пулнӑ.
Екатерина Келяшова 5 ачаллӑ арҫынна качча кайнӑ. Лешӗн арӑмӗ вилнӗ. Арҫын ырӑ кӑмӑллӑ пулнӑран Екатерина унпа пурӑнма килӗшнӗ. Вӗсем 5 арҫын ачана тӗрӗс-тӗкел ӳстернӗ. Халӗ кинемей мӑнукӗсемпе, вӗсен ачисемпе савӑнса пурӑнать.
Чӑваш Ене тата тепӗр виҫӗ ФАП илсе килнӗ. Ҫапла, илсе килнӗ. Кунта сӑмах урапа ҫинчи фельдшерпа акушер пункчӗсем ҫинчен пырать.
Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тарӑх, хальхи вӑхӑтра кашни муниципалитетра пӗрер (пурӗ — 21) ФАП пур-ха.
Медицина оборудованийӗ вырнаҫтарнӑ мобильлӗ ҫӗнӗ 3 комплекса Ҫӗрпӳ, Улатӑр тата Шупашкар районӗсенчи больницӑсене валеҫсе пынӑ.
Асӑннӑ ФАПсем тухтӑрсене аякри ялсене ҫитсе тата хӑйсем тӗллӗн тухса ҫӳреймен ҫынсене йышӑнмалла.
Республикӑра наркӑмӑшлӑ пултӑранпа кӗркуннеччен ҫине тӑрсах кӗрешесшӗн. Пӗлтӗр вӑл 839,2 гектар ҫинче сарӑлнине палӑртнӑ. Кӑҫал вара лаптӑк 12 процент нумайланӗ - 938 гектарпа танлашӗ.
Наркӑмӑшлӑ пултӑран ытларах Етӗрне, Йӗпреҫ, Куславкка районӗсенче ӳснине палӑртнӑ. Канаш, Улатӑр, Ҫӗмӗрле районӗсенче вӑл сахалрах сарӑлнӑ. Шӑмӑршӑ районӗнче вара ҫак курӑк ҫуккине пӗлтереҫҫӗ.
Наркӑмӑшлӑ пултӑранпа юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗччен кӗрешӗҫ. Ку тӗллевпе 20,9 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ.
Улатӑр тӑрӑхӗнче ейӳ сарӑлас хӑрушлӑх пуррине унччен хыпарланӑччӗ. Пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче унта ҫӑлавҫӑсене, Инкеклӗ лару-тӑру министерствин ӗҫченӗсене янӑ. Пӗтӗмпе - 68 ҫын.
Иртнӗ талӑкра Сӑр юханшывӗнче шыв шайӗ хӑпарнине палӑртнӑ. Унчченхипе танлаштарсан, 20 сантиметр ытларах. Норма 633 сантиметр пулмалла тӑк халӗ 560 сантиметр.
Ейӳ сарӑлас тӑк ҫынсене эвакуацилеме Алтышево тата Чуварлей шкулӗсенче вӑхӑтлӑх пункт хатӗрленӗ.
Паян Улатӑр районӗнче хӑш-пӗр ялта ейӳ сарӑлма пуҫлани пирки ҫӑлав службине пӗлтерӳ ҫитнӗ. Сӑр, Бездна, Улатӑр юханшывӗсенче шыв шайӗ хӑпарма пуҫланӑ. Ейӳ сарӑлнӑ ялсем ҫак юханшывсен хӗрринче вырнаҫнӑ.
Ку Пенза шыв управӗнчи шыв шайӗ хӑпарнипе. Ҫавӑн пекех Сӑра шыв нумайрах кӗме тытӑннӑ.
Ейӳ сарӑлма пуҫланӑ ялсене 10 ҫӑлавҫӑ ҫитнӗ. Ҫавӑн пекех унта 3 теххатӗр, ишмелли 3 хатӗр пур.
Герасим Харлампьев (Пилеш) писатель-драматург, скульптор, ӳнерҫӗ-график, СССР Писательсен союзӗн членӗ, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ҫуралнӑранпа нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 110 ҫул ҫитет. Ҫавна май нумаях пулмасть Улатӑр районӗнчи Кивӗ Эйпеҫри вӑтам шкулти 6-мӗш класс ачисем валли литература сехечӗ ирттернӗ.
Чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Валентина Малышева ачасене ҫыравҫӑ кун-ҫулӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ. «Герасим Харлампьев 1913 ҫулта Элӗк районӗнчи Мӑн Тукташ ялӗнче ҫуралнӑ. 1926 ҫулта пуҫламӑш шкултан вӗренсе тухсан вӑл Хутарти ултӑ ҫул вӗренмелли шкула кайса кӗнӗ. Килтен пулӑшакан пулман пирки унтан вӗренсе тухмасӑрах Нурӑсри профшкула кайса кӗнӗ, икӗ ҫул хушши столяр ӗҫне вӗреннӗ. Ун хыҫҫӑн Красноармейски районӗнчи Упири ултӑ ҫул вӗренмелли шкулта ӗҫ учителӗ пулнӑ. Малалла вӗренес ӗмӗтпе Горький хулине тухса кайнӑ. Техникумран вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн 1934 ҫулта пӗр хушӑ Загорск хулинче теттесем тӑвакан заводра ӗҫленӗ, унтан Чӑваш кӗнеке издательствинче илемлӗ ӳкерчӗксен редакторӗнче вӑй хунӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑнхи ҫулсенче писатель чылай вӑхӑт хушши Чӑваш кӗнеке издательствинче, «Ҫамрӑк коммунист» хаҫат редакцийӗнче ӗҫленӗ, Чӑваш АССР художникӗсен Союзӗн правлени председателӗ, Чӑвашсен художество галерейин директорӗ пулса та ӗҫленӗ», — каласа кӑтартнӑ вӗрентекен.
Нарӑс уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Раҫҫей писателӗсен союзӗн членӗ, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ преми лауреачӗ Николай Ишентей (Николай Петрович Петров) 70 ҫул тултарнӑ. Ҫавна май Улатӑр районӗнчи Кивӗ Эйпеҫри вӑтам шкулта информаци сехечӗ ирттернӗ. Кун пирки халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче Валентина Малышева пӗлтернӗ.
Вӗренекенсем Николай Петровичӑн пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллашнӑ май сӑвӑҫ Чӑваш Енри Ҫӗрпӳ районӗнчи Тури Шурҫырма ялӗнче 1953 ҫулта ҫуралнине пӗлнӗ. Пулас поэт малтанласа Чӑваш ял хуҫалӑх институтӗнче ӑс пухнӑ.
Вӑл шкулта та вӗрентнӗ; «Хыпар» хаҫатра, «Капкӑн» журналта ӗҫленӗ. «Николай Ишентей – нумай кӗнеке авторӗ, кӗҫӗннисен юратнӑ юмахҫи те», — каласа кӑтартнӑ Валентина Малышева ачасене поэт ҫинчен.
Улатӑр районӗнче пурӑнакан арҫынна мотоцикл вӑрланӑшӑн суд тунӑ. Унӑн халӗ 15 пин тенкӗ штраф тӳлеме тивӗ.
Ҫак арҫын хӑйне никам та курманнипе усӑ курса 20 пин тенкӗ тӑракан мотоцикл туяннӑ.
Судра арҫын айӑпне йышӑннӑ. Вырӑнтан характеристика лайӑх пулнипе, полицие хӑй пынипе суд ӑна 15 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.
«Врач офисӗнче шыв та ҫук, тухтӑр та ҫук» — тесе эпир Улатӑр районӗнчи Киря поселокӗнчи врач офисӗнчи лару-тӑру пирки «Ҫыхӑнура» форум пӗлтерни тӑрӑх ӗнер ирпе хыпарланӑччӗ.
Паян, кӑрлач уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, ирхи 8 сехетре республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче асӑннӑ офис ҫынсене ҫак эрнери ытлари кун (кӑрлачӑн 17-мӗшӗнче) йышӑнма тытӑнни ҫинчен ҫырса кӑтартнӑ.
Тухтӑр ҫуртне пынисем офис пирки хавхаланса та ҫунатланса (халӑхра ун пеккине «вӗҫсе каясла» теҫҫӗ) каласа кӑтартнӑ. Сӑмахран, Киря посёлокӗнче пурӑнакан Валентина А, Людмила М. питӗ савӑннӑ. Вӗсем врач офисне ырласа пӗтереймеҫҫӗ.
Офисра врач тата профедура кабинечӗсем, 3 койко-вырӑнлӑх кӑнтӑрлахи стационар пур иккен. Тухтӑр ҫуртне интернетпа ҫыхӑнтарнӑран вырӑнтисем ансӑр специалистсемпе е республика пульницисенчи врачсемпе канашласа илме пултараҫҫӗ.
Улатӑр районӗнчи Киря поселокӗнчи врач офисне палӑртнинчен ҫур ҫул кая юлса уҫнӑ. Ӑна 2022 ҫулхи ҫуллах хута яма палӑртнӑ, анчах официаллӑ майпа уҫни пирки раштав уйӑхӗнчи юлашки ӗҫ кунӗнче ҫеҫ пӗлтернӗ.
«Ҫыхӑнура» форум пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ офиса тума тытӑничченех ӗҫсем йывӑррӑн пынӑ. Строителе палӑртма аукцион пилӗк хутчен ирттернӗ, ӗҫе пуҫӑнма килӗшекен подрядчик улттӑмӗш хутӗнче ҫеҫ тупӑннӑ.
Халӗ ҫав офисра ҫутӑ тата шыв ыйтӑвне тӗппипе татса паман, штата йӗркелесе ҫитермен. Объекта санитарка ҫеҫ пырса ҫӳрет-мӗн. Кун пирки иртнӗ эрне вӗҫӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗн республикӑри хастарӗсем пӗлтернӗ.
+24.3 °C